Dlaczego romantyczna miłość jest mitem?

Jak to się dzieje, że są ludzie, którzy żyją w szczęśliwych związkach wiele długich lat, a Tobie rozpada się każda relacja?  Szukamy miłości, mocno w nią wierzymy, a gdy już jest, gdy zjawia się nasz wymarzony książę na białym koniu, trudno nam utrzymać związek. Przyczyn może być wiele, ale wszystkie łączy jedno: wynikają z naszego stylu przywiązania.

Które z tych określeń pasuje do Ciebie?

  • Martwię się, że bliska mi osoba przestanie mnie kochać
  • Boję się bliskości, bo jak on już mnie lepiej pozna…to nie spodoba mu się, jaka naprawdę jestem
  • Z jednego związku wchodzę w drugi, bo nie potrafię być sama
  • Odczuwam niepokój, nie będąc z nikim w relacji
  • Ciągle trafiam na podobny typ mężczyzn i zupełnie nie wiem dlaczego.

Może Cię to zaskoczy, ale w świetle teorii więzi jesteśmy bardzo przewidywalni. Jeśli identyfikujesz się z jednym, lub kilkoma powyższymi określeniami, to dzięki teorii więzi możesz się dowiedzieć, nad czym powinnaś popracować, jakie pułapki na Ciebie czekają i jak, z dużym prawdopodobieństwem, skończy się Twój aktualny związek! Tak, nawet romantyczne zachowania są zrozumiałe, przewidywalne lub wręcz oczekiwane.

Jacy jesteśmy w miłości? Poznaj kilka statystyk.

Na początek garść statystyk o nas, Polakach. Jacy jesteśmy w miłości?
  • Aż 90 % wierzy, że miłość nadaje sens życiu
  • 79 % wierzy w miłość na całe życie
  • 77 % doświadcza miłości
  • Za to aż 81 % przechodziło lub przechodzi kryzysy w związkach, a 50 proc. par zna zjawisko nazywane „Ciche dni'.

Dane pochodzą z badań, wykonanych w 2021 roku na zlecenie portalu „Sympatia.pl'. Aby obraz był jeszcze pełniejszy, warto dodać do nich, że rocznie rozwodzi się około 60 tys. małżeństw, a ich dzieci muszą przechodzić przez kryzys rodzinny. Dziecko w konflikcie rodzinnym może zostać skrzywdzone na całe życie. Aż 70 %  dzieci powiela błędy swoich rodziców w dorosłym życiu.

Z jednej strony wierzymy w miłość, z drugiej łatwo ją gubimy.

Dlaczego zatem są ludzie, którzy żyją w szczęśliwych związkach wiele długich lat? Jak to się dzieje, że są osoby, które po zerwaniu szybko dochodzą do siebie i są osoby, dla których zawód miłosny jest traumą na długie lata?

Może Cię to zaskoczy, ale dzięki poznaniu wiedzy z teorii więzi możesz nie tylko zrozumieć, co się w Twoich relacjach emocjonalnych nie udaje, ale także to, co działa poprawnie.

Jako ludzie różnimy się znacznie od siebie w kwestii potrzeb związanych z intymnością i bliskością, a różnice te mogą powodować spięcia. Być może teoria więzi, którą próbuję przełożyć na prosty język, może stać się dla ciebie kluczem do zrozumienia swojej zakręconej relacji.

Dzielę się nie tylko teorią, ale przede wszystkim praktyką, gdyż zawodowo pomagam parom w kryzysie zacząć się rozumieć i na nowo rozmawiać w mediacji oraz mentoringu relacji. Czerpię z mojego praktycznego doświadczenia, by pomóc Ci zrozumieć swoją relację, mogę pomóc Ci, konsultując Twój indywidualny przypadek.

Poznaj historię Karola i Karoliny

Pomogłam Karolowi i Karolinie (imiona zmienione), zrozumieć się wzajemnie i powrócić do siebie po zdradzie. Paradoksalnie, to zdrada, czyli dno, którego sięgnął ich związek, pozwoliła im szukać rozwiązań i odkryć, dlaczego byli od siebie tak bardzo oddaleni. Ona prezentuje bezpieczny styl przywiązania.

On lękowo-unikający. Taki układ powoduje potrzaski i pułapki w codziennym życiu. Karolina mówi o uczuciach, inicjuje rozmowy o ich związku, inicjuje sex, otwarcie mówi o potrzebie bliskości.

Karol nie ma kontaktu ze swoimi emocjami, nie chce okazywać Karolinie bliskości, bo pokazałoby to jego słabość, przynajmniej w jego oczach. Reglamentuje sex, bo daje mu to poczucie kontroli nad Karoliną, a równocześnie każdego dnia zarzuca jej zdradę. Jest zazdrosny. Świadomość, że mamy trójkę wspólnych dzieci, a tak było u Karola i Karoliny, jest silną motywacją do naprawiania związku.

Sama miłość nie wystarczy, gdy tak bardzo się od siebie różnimy.

Można sobie pomóc i poszukać pomocy. Tylko jak? Jedną z dróg jest mediacja przed rozstaniem, nazywana także przedrozwodową lub okołorozwodową. Mediacje pomagają ułożyć na nowo życie rodzinne i zadbać o dobro wspólnych dzieci.

Jeśli jesteś w związku partnerskim, dzięki mediacjom możecie rozstać się w sposób pokojowy, z rozliczeniem finansów i troską o przyszłość dzieci.

Jeśli zdecydowałaś się na rozwód, to dzięki mediacji możecie przejść przez rozwód szybko i tanio. Wyrok sądowy otrzymacie w ciągu 3 miesięcy. Jeśli jednak chcecie ratować Wasz związek, możecie wybrać mentoring relacji, który pomoże Wam odbudować relacje. Nauczycie się ze sobą rozmawiać, wzmocnicie bliskość, nauczycie się stawiać i respektować swoje granice, a także mówić o swoich potrzebach — odważnie i asertywnie, z poszanowaniem drugiej osoby.

Romantyczne miłość jest zrozumiała, przewidywalna, a nawet oczekiwana.

W świetle teorii więzi jesteśmy bardzo przewidywalni. Nawet romantyczne zachowania są zrozumiałe, przewidywalne, a nawet oczekiwane.

  • Jeśli jesteś z kimś, mimo że on nie jest pewien swoich uczuć do Ciebie, to z punktu widzenia teorii więzi jest to zrozumiałe.
  • Jeśli mówisz, że chcesz odejść, ale kilka minut później zmieniasz zdanie i rozpaczliwie chcesz zostać, to… także jest zrozumiałe.
  • Jeśli nawet zdarzy się, że gdy on odchodzi, a Ty robisz wszystko, by go zatrzymać, nawet gubiąc godność osobistą, rzucając Mu się do stóp i błagając o zmianę zdania, to też jest bardzo zaskakujące, ale w pewnym sensie zrozumiałe.

Styl przywiązania determinuje Twoje zachowanie. W zależności od tego, czy reprezentujesz styl bezpieczny, unikający, lękowy lub – to akurat zdarza się rzadko lękowo-unikający, zachowujesz się w taki, a nie inny sposób.

Zobacz także: Lękowy, bezpieczny czy unikający?

Potrzeba bycia w bliskiej relacji jest wpisana w nasze geny.

Teoria więzi opiera się na założeniu, że potrzeba bycia w bliskiej relacji jest wpisana w nasze geny. Jesteśmy zaprogramowani do pozostawania w relacji zależności z ważnymi dla nas osobami.

Teoria więzi została sformułowana w oparciu o dużą liczbę danych. Wysłuchaj podcastu „Wyspa Inspiracji', odcinek numer 25. Przekonasz się, jak wiele elementów będzie się pokrywać z Twoimi obserwacjami

Style przywiązania kształtują się w naszym wczesnym dzieciństwie, gdy jesteśmy całkowicie uzależnieni od opiekunów. Każde dziecko potrzebuje jedzenia, snu i czystej pieluchy, ale to nie zamyka listy potrzeb dziecka. Dziecko potrzebuje bliskości emocjonalnej, przytulenia, ukojenia. Jeśli Twoi rodzice byli współczujący, dostępni i reagowali na twoje potrzeby, prezentujesz styl bezpieczny.

Styl bezpieczny oznacza, że dostałaś tyle bliskości emocjonalnej, ile potrzebowałaś, dokładnie wtedy, kiedy tego potrzebowałeś.

Jeśli Twoi rodzice byli trochę nieprzewidywalni, raz reagowali, a innym razem mogłeś płakać przez długi czas, a nikt nie przychodził, to ich ambiwalencja przełożyła się na twój lękowy styl przywiązania.

Mogło się także zdarzyć, że Twoi rodzice trzymali dystans wobec Ciebie. Byli sztywni, nie reagowali na twoje potrzeby bliskości. Prawdopodobnie wykształcił się w Tobie unikający styl przywiązania.

Styl przywiązania można zbadać, obserwując zachowanie rocznego dziecka.

To niezwykłe, ale styl przywiązania można zbadać obserwując zachowanie rocznego dziecka. Podział na różne style przywiązania powstał na podstawie obserwacji zachowań 12-miesięcznych maluchów, które zostały nagle opuszczone przez mamę, która najpierw bawi się z dzieckiem radośnie w pokoju pełnym zabawek, poświęca mu swoją uwagę, a następnie znika. Wychodzi z pokoju. To test nieznanej sytuacji.

Gdy dziecko się zorientuje, że mamy nie ma, zaczyna się denerwować płacz, nie chce się zainteresować zabawą z kimś innym. Różnica zaczyna się wtedy, gdy mama wraca: dziecko o stylu bezpiecznym, szybko raczkuje do mamy i wyciąga rączki, by je wzięła na ręce i przytuliła. Wtula się, przestaje szlochać, za chwilę się uśmiecha. Dziecko o stylu unikającym reaguje obojętnie na powrót opiekunki, nie chce by widziała, że płakało. Dziecka lękowego nawet powrót i przytulenie przez mamę nie jest w stanie uspokoić.

Innymi słowy, dziecko o stylu bezpiecznym można uspokoić łatwo. Dziecko o stylu unikającym jest wrażliwe, ale tłumi potrzebę bliskości. Dziecko o stylu lękowym – protestuje, a po stresującym wydarzeniu bardzo trudno jest mu wrócić do stanu spokoju.

Spójrz inaczej na swoje porażki w miłości.

Znajomość stylów przywiązania pozwala zmienić podejście do miłości i swoje zachowanie w romantycznych sytuacjach. Ta nowa wiedza pozwala inaczej spojrzeć na swoje porażki w miłości. Jeśli jesteś w związku z parterem, którego styl przywiązania stoi w konflikcie z Twoim, zrozumiesz lepiej, dlaczego oboje myślicie i działacie w określony sposób, dowiesz się, jak odczuwać większą satysfakcję z tego związku. Zaczniesz doświadczać zmiany.

Najbardziej pożądanym stylem jest styl bezpieczny

Zmiana stylu przywiązania jest możliwa. Niewątpliwie najbardziej pożądanym stylem jest styl bezpieczny. Jeśli taki właśnie styl prezentujesz, to wiesz, jak komunikować swoje oczekiwania. Potrafisz rozmawiać o swoich potrzebach, w tym także tych związanych z bliskością i intymnością, bo wiesz, że masz do nich prawo. Skutecznie reagujesz na potrzeby partnera, nie uciekając się równocześnie do zachowań protestacyjnych i milczenia w związku, określanego jako ciche dni.

Dla stylów lękowego i unikającego zrozumienie tych kwestii to dopiero początek. Styl lękowy i unikający unieszczęśliwiają nas. Teoria więzi pokazuje, że styl może się zmienić, zmienia się średnio u jednej na cztery osoby, w okresie 4 lat. Jednak wiele osób sobie w ogóle nie zdaje sprawy z tego, więc takie zmiany zachodzą bez ich świadomości. Świadomie możesz sobie pomóc poprzez pracę rozwojową nad sobą.

Bezpieczny partner to dobry kapitał

Najprościej można sobie pomóc przez związek z osobą, prezentującą styl bezpieczny. Dziś już wiadomo, że na zachowania dorosłych w relacjach uczuciowych ma wpływ wiele czynników, również doświadczenia życiowe, zatem bezpieczny partner to dobry kapitał.

Dobra wiadomość jest taka, że styl bezpieczny prezentuje 50%  populacji. Jak znaleźć taką osobę? Jak na nią trafić? Po czym możesz ją rozpoznać? Proponuję, abyś najpierw spróbowała przyjrzeć się sobie. Jakim stylem jesteś?

Miara lękowego stylu przywiązania

  • Mam poczucie, że inni niechętnie nawiązują ze mną bliskie relacje, jak bym chciała.
  • Będąc w związku, często martwię się, że nie jestem dostatecznie kochana i mogę zostać porzucona;
  • Chciałabym totalnej bliskości i to pragnienie czasem odstrasza ludzi. Usłyszałam kiedyś, że jestem zaborcza. Wiem, że mam problem z zazdrością;

Miara unikającego stylu przywiązania

  • Bliskość z innymi jest dla mnie nieco kłopotliwa. Trudno mi w pełni komuś zaufać i pozwolić sobie na niezależność.
  • Stresuje mnie, gdy w pracy ktoś przekracza moje granice.
  • Osoby, z którymi się do tej pory spotykałam, często domagały się ode mnie większej bliskości niż ta, z którą czułam się dobrze.

Jaki styl przywiązania reprezentujesz?

Możesz sprawdzić, wypełniając kwestionariusz.

    Styl lękowy

    Jeśli jest to styl lękowy, to uwielbiasz bliskość i masz w sobie zdolność do wielkiej intymności. Często jednak boisz się, że bliska Ci osoba nie życzy jej sobie w takim samym stopniu. Relacje pożerają sporą część Twojej energii emocjonalnej.

    Masz skłonność do wrażliwości na niewielkie zmiany nastrojów i zachowań bliskiej osoby, mimo że często trafnie te emocje i zachowania odczytujesz i zanadto je bierzesz do siebie.

    W ramach relacji przeżywasz wiele negatywnych emocji i łatwo się denerwujesz. W rezultacie często zdarza Ci się wybuchać i powiedzieć coś, czego później żałujesz. Dobra wiadomość jest taka, że jeśli druga osoba zapewni Ci bezpieczeństwo, jesteś w stanie przestać aż tak zajmować się Waszym związkiem i poczuć zadowolenie.

    Styl bezpieczny

    Gdy reprezentujesz ten styl, to z łatwością przychodzi Ci okazywanie w związku ciepła i miłości. Lubisz bliskość i nie wiąże się ona u Ciebie z przesadną troską. Bez trudu radzisz sobie w romantycznych sytuacjach i kwestie te nie wyprowadzają Cię łatwo z równowagi. Potrafisz mówić o swoich potrzebach i uczuciach partnerowi, z łatwością czytasz jego emocjonalne komunikaty i potrafisz na nie reagować.

    Potrafisz też zarówno dzielić się z bliską osobą swoimi sukcesami i problemami, jak i okazywać jej wsparcie, gdy tego potrzebuje. Jesteś wymarzoną partnerką, potrafisz korzystnie wpływać na osoby, z którymi jesteś w relacji. Mniej więcej połowa populacji, według różnych badań, reprezentuje ten właśnie styl.

    Styl unikający

    Twoja niezależność i samowystarczalność są dla Ciebie bardzo ważne i często przedkładasz je nad bliskość, której z jednej strony pragniesz, z drugiej strony nie chcesz mieć w nadmiarze. Gdy dostajesz dużo, bardzo dużo bliskości, czujesz się z tym niekomfortowo, dlatego wybierasz trzymanie partnera na dystans.

    Nie poświęcasz wiele czasu na martwienie się o swoje romantyczne relacje, nie przejmujesz się potencjalnym odrzuceniem. Nie otwierasz się przed bliskimi osobami, które narzekają na Twój emocjonalny chłód. W relacji często jesteś wyczulona na wszelkie sygnały naruszania Twojego terytorium przez bliską Ci osobę.

     Styl lękowo-unikający

    Jest jeszcze jeden styl, szczególnie trudny w relacjach. To styl lękowo-unikający, cechujący się wysokim poziomem lęku i wysokim poziomem unikania bliskości. Osoby reprezentujące ten styl fundują swoim partnerom emocjonalny rollercoster. Jeśli jednocześnie nie czujesz się komfortowo z bliskością i bardzo martwisz się dostępnością bliskiej osoby, twój styl przywiązania stanowi rzadkie połączenie dwóch stylów. Jest to jednak mało prawdopodobne, gdyż dotyczy to niewielkiego odsetka populacji.

    Prawdopodobnie już po przeczytaniu tych słów wiesz, czy jesteś stylem bezpiecznym, unikającym czy lękowym, Jeśli jednak nadal masz wątpliwości, pomogę Ci w dokładnym nazwaniu stylu.

    Dzięki teorii przywiązania możesz zobaczyć w nowym świetle własne reakcje emocjonalne, jak również związki innych ludzi. Możesz pomóc sobie i swojej miłości. Określając styl przywiązania partnerów możesz wcześniej i lepiej zrozumieć ich zachowania. To od ciebie zależy, co z tą wiedzą zrobisz.

    Jeśli chcesz lepiej zrozumieć sobie i swoją relację, rozpoznaj swój styl i jego przywiązania. Pomoże Ci w tym kwestionariusz. Zostaw swój adres e-mail i odbierz specjalny formularz, który umożliwi Ci lepsze poznanie Twojego partnera.

      Więcej o stylach przywiązania dowiesz się z podcastu „Wyspa Inspiracji' #25, #26, #28

      Dr Ewa Kosowska-Korniak

      Korzystałam z książki: Amir Levine, Rachel Heller, Partnerstwo bliskości. Jak teoria więzi pomoże Ci stworzyć szczęśliwy związek, Feeria, 2021.